De wetenschap achter Merging Minds? Die vind je hier! Samen met wetenschappers hebben we jaren aan onderzoek over groepsdynamica en persoonlijkheden uitgespit en omgevormd tot bruikbare tools. Wil je meer weten over de wetenschap achter deze tools? Dan ben je hier op de juiste plek!
De wetenschapVeelgestelde vragenOver het projectMerging minds is een project van LUCA School of Arts dat wetenschappelijk theorieën uit groepsdynamica en persoonlijkheid heeft omgevormd tot tools die gebruikt kunnen worden om samenwerking binnen een creatief proces beter te laten verlopen. Door de groepsdynamica (gedrag en de psychologische processen die plaatsvinden binnen een sociale groep.) te verbeteren is aangetoond dat de creatieve output verbeterd wordt. Hieronder vind je de wetenschappelijke basis die geïntegreerd is in onze toolsets.
Aan het begin van de jaren 90 ontwikkelden Costa & McCrae het Five Factor Model (FFM) van persoonlijkheid. Dit model wordt vandaag nog steeds standaard gebruikt door onderzoekers over de hele wereld. Die vijf factoren worden vaak de Big Five of OCEAN genoemd. OCEAN staat voor Openheid, Consciëntieusheid, Extraversie, Agreeableness (meegaandheid) en Neuroticisme. Meer diepgaande wetenschappelijk onderbouwde informatie over Big Five vind je op https://hexaco.org/scaledescriptions. Je kan er ook een meer uitgebreide persoonlijkheidstest uitvoeren https://hexaco.org/hexaco-online.
Openheid verwijst naar de mate waarin een persoon open staat voor nieuwe ervaringen.
Personen met een hoge openheid hebben de neiging optimistischer en origineler te zijn in het nadenken over hoe een (complex) probleem kan worden aangepakt, zijn nieuwsgierig en hebben meer fantasie. Deze persoonlijkheden blinken uit in het begin van het creatief proces (divergent denken). Personen met een lage openheid zijn traditioneler ingesteld, houden van voorspelbaarheid, nauwkeurigheid, regels en procedures.
Consciëntieusheid verwijst naar de mate waarin iemand goed georganiseerd, gedisciplineerd en volhardend is. Personen met een hoge consciëntieusheid zijn goed in het echt hard werken aan de uitvoering van projecten, van nature heel geordend en gaan altijd systematisch aan het werk. Ze hebben de neiging om een debat over te slaan en te snel over te gaan tot actie. Deze persoonlijkheden blinken uit in het latere deel van het creatieve proces (convergentie: kwalitatief uitwerken van ideeën). Personen met een lage consciëntieusheid zijn minder doelgericht, chaotischer, impulsiever, spontaner en flexibeler.
Meegaandheid verwijst naar de mate waarin mensen zich aanpassen aan anderen.
Personen met een hoge meegaandheid kunnen gemakkelijk denken vanuit en rekening houden met het standpunt van iemand anders, zijn meer empathisch, hebben een groot vertrouwen, zorgen voor meer constructief debat in teams en vermijden persoonlijke conflicten. Personen met een lage meegaandheid houden minder rekening met (de gevoelens van) anderen, kunnen makkelijker beslissingen nemen en werken onder competitieve omstandigheden.
Neuroticisme verwijst naar de mate waarin mensen emotioneel stabiel zijn.
Personen met een hoog neuroticisme kunnen gemakkelijker afdwalen en de richtlijnen vergeten, zijn meer conflictvermijdend, gevoeliger, sneller (over)bezorgd, hebben meer stress, vatten dingen persoonlijker op en hebben de neiging de negatieve kanten van zaken te zien. Personen met een laag neuroticisme zijn relaxed en stressbestendig, maken zich niet snel zorgen.
Extraversie verwijst naar de mate waarin iemand het leuk vindt om in de buurt te zijn van anderen en met anderen te communiceren. Introverte mensen delen van nature uit minder kennis. Individuele voorbereiding kan ervoor zorgen dat iedereen evenveel kennis/expertise deelt in de groep
Heel wat onderzoek werd gedaan naar de onderliggende factoren die een team klimaat bepalen. Overzichts onderzoeken komen telkens terug op slechts 5 factoren die teamklimaat bepalen en de prestaties van een team voorspellen. Onderzoekers bestuderen team klimaat dan ook op basis van deze 5 factoren en ontwikkelden de Team Climate Inventory (TCI) om innovatief klimaat in teams en organisaties te meten. Deze gebruikten wij ook voor ons onderzoek! Hieronder volgt een overzicht en uitleg van de vijf factoren waarvan we weten dat ze de kwaliteit van team communicatie bepalen en ook de prestatie van een team.
Visie is de meest bepalende factor voor een innoverend teamklimaat, het bepaalt maar liefst 40% van de teamprestatie. Een goede visie moet duidelijke, concrete doelen aangeven en realistisch zijn. Een visie is cruciaal om iedereen op dezelfde golflengte te krijgen, zodat de communicatie vlot kan verlopen. Bovendien kan een heldere visie helpen bij het maken van keuzes en het nemen van beslissingen in allerlei omstandigheden, waardoor er efficiënter wordt gewerkt.
Na visie, is dit de belangrijkste factor voor een innovatief klimaat. Veiligheid in een team beïnvloedt in welke mate informatie en expertise gedeeld wordt met elkaar, in welke mate er goed naar elkaar geluisterd wordt, en teamleden het gevoel hebben dat ze kunnen meedoen en zichzelf kunnen zijn. Je moet je ook veilig voelen in een team om te durven zeggen wat je denkt of nieuwe ideeën voor te stellen, zonder angst voor een persoonlijke afrekening. Een team functioneert beter wanneer alle leden van het team het gevoel hebben dat kritiek en feedback niet persoonlijk op te vatten is, maar bedoeld is om zo goed mogelijk het beoogde doel te bereiken. Wanneer een team daarin slaagt, kan op een constructieve en tegelijk kritische manier feedback gegeven worden.
In welke mate voelen de teamleden zich gesteund door begeleiders en andere teamleden in woord en daad? In welke mate toont het team gedrag dat in lijn ligt met de retoriek rond innovatie? Kan je als lid van dit team rekenen op effectieve steun voor innovatie? Krijgen mensen in het team ook erkenning voor (bijdrage aan) innovatieve initiatieven?
Deze factor geeft aan in welke mate het team geëngageerd is om de hoogste standaard qua prestatie te bereiken. Stelt het team zichzelf hoge kwaliteitseisen? Heeft het team de motivatie om hun taken zo goed mogelijk te begrijpen, te vatten en op te lossen? In welke mate hanteren de teamleden onderling hoge kwaliteitseisen en volgen ze elkaar daarin op? Belangrijk hiervoor is dat het team voldoende tijd krijgt om taken uit te voeren en dat teamleden erkenning krijgen voor het goed uitvoeren van taken die aan bepaalde kwaliteitsnormen voldoen.
Frequentie peilt naar hoe vaak men met elkaar communiceert binnen het team. Deze factor is de minst belangrijke voor het teamklimaat en dient vooral als een makkelijke indicator voor de kwaliteit van communicatie. De mate waarin een team met elkaar communiceert heeft invloed op de kwaliteit van de communicatie.
Naast de basisconstructies (team klimaat en persoonlijkheid), zijn er verschillende wetenschappelijk onderbouwde theorieën die groepsdynamica en dus creatieve output kunne verbeteren. Hieronder vind je de belangrijkste die we hebben geïntegreerd in onze toolsets.
Conflict in groep is goed voor de creatieve output, zolang het om taakconflict gaat. Dit betekent dat personen binnen een team van mening moeten kunnen verschillen en daar een constructieve discussie rond aangaan. Taakconflict is niet hetzelfde als persoonsconflict, wat een negatieve impact op het team kan hebben. Persoonlijkheden die hoog scoren op neuroticisme, kunnen snel persoonsconflict veroorzaken, wat een negatieve impact kan hebben op de groep. Een belangrijk element bij taakconflict is dat teamleden kritisch zijn ten opzicht van elkaar, maar tegelijkertijd ook alternatieven bedenken. Een oefening om dit te doen vind je hier. Teams die constructief debatteren delen meer kennis en expertise met elkaar en verwerken zo alle beschikbare informatie beter. Zo worden de creatieve prestaties verbeterd. Een belangrijk onderdeel om dit te kunnen bereiken in een groep, is een hoge mate van veiligheid. Oefeningen om veiligheid in groep te stimuleren vind je onder de toolbox.
Heel wat onderzoek toont aan dat een sterk team goed taken of projecten moeten kunnen uitvoeren, maar dat ze ook continue moeten vernieuwen. Dit is moeilijk omdat dit tegenovergesteld gedrag vraagt. Bij het vernieuwen ligt de focus op heel veel originele ideeën vinden (divergeren), bij het uitvoeren ligt de focus op het zo kwalitatief mogelijk uitwerken van één idee (convergentie). Deze twee manieren van werken worden ook door twee verschillende persoonlijkheidskenmerken beter uitgevoerd. Zo zal een persoon die hoog scoort op consciëntieusheid heel goed zijn in het uitvoeren van ideeën, en zal een persoon die hoog scoort op openheid, goed zijn in het bedenken van nieuwe ideeën. Een ideaal team bestaat dus zowel uit persoonlijkheden die goed zijn in het uitvoeren (consciëntieusheid), en persoonlijkheden die goed zijn in vernieuwen (openheid). Wanneer een team deze twee persoonlijkheden in zich heeft en toepast, noemt men dit ambidexteriteit.
Team communicatie is de motor van innovatie. De manier waarop mensen communiceren in een team kan ervoor zorgen dat er net heel creatieve ideeën ontwikkeld worden, of dat een team weinig origineel uit de hoek komt. Dit komt omdat de kern van het vinden van innovatieve of creatieve ideeën afhangt van de mate waarin kennis gedeeld wordt. Als beschermingsmechanisme (in een onveilige omgeving) deelt een persoon instinctief niet al zijn of haar kennis. Dit is nefast voor het maken van nieuwe connecties en dus het vinden van nieuwe ideeën. Een goede manier om te zorgen dat er goed gecommuniceerd wordt, is door het creëren van een veilige omgeving. Hoe veiliger iemand zich voelt, hoe meer geneigd hij of zij is om kennis te delen. Oefeningen de veiligheid van een team te verhogen vind je onder de toolbox.
In brainstorms schuilt een sociale roulette op de achtergrond. We zijn erg gevoelig aan sociale erkenning (groen) en sociale afkeuring (rood). Als er in je team onveiligheid en sociale afkeuring heerst, zal men een uniek idee niet durven delen. Onderzoek toont aan dat individuele voorbereiding vooraleer er samen gebrainstormd wordt, tot betere ideeën leidt.
Is carte blanche nefast voor creativiteit? Gedragswetenschap toont aan dat richtlijnen of een framework tot betere brainstorms leiden dan een carte blanche. Door op een gerichte manier te dwingen tot het leggen van nieuwe associaties of door vanuit iets ongerelateerd te vertrekken kom je paradoxaal tot betere ideeën. Ontdek hoe je via het framework van global goals je creatief vermogen kan versterken.
De prestatie van een team wordt bepaald door een combinatie van persoonlijkheid, de samenstelling van een team, en de manier waarop een team het creatief proces aanpakt. (xx et al). Om tot een verbeterde team prestatie te komen, zet je best al onze tools in. Startende met het meten van de persoonlijkheid, het samenstellen van een groep, het inzetten van oefeningen voor een beter teamklimaat, en het reflecteren over de kwaliteiten van de groep.
Onderzoek vertelt ons dat deelnemer(s) die hoog scoren op openheid, consciëntieusheid, meegaandheid, samen met een lage score op neuroticisme de juiste combinatie vertonen om meer kans te hebben op een succesvol creatief teamwerk. Let op! 50% van je persoonlijkheid is genetisch, 50% is aanpasbaar. Indien je dus laag scoort op een persoonlijkheidsonderdeel, kan je jezelf hierin nog altijd trainen. Dit kan je doen door de juiste oefeningen te gebruiken via onze toolset. Weet je niet waar je hoog of laag op scoort? Doe dan onze persoonlijkheidstest!
Persoonlijkheid voorspelt theoretisch gezien "slechts" ongeveer 10% van de prestaties, maar verschillende persoonlijkheidskenmerken hebben wel invloed op belangrijke team klimaat onderdelen die tot betere prestaties leiden. Zo zal een persoonlijkheid die hoog scoort op neuroticisme taakconflict in een team negatief beïnvloeden, wat kan leiden tot slechtere prestaties. Anderzijds kan een team met een persoonlijkheid die hoog scoort op conscientieusheid in combinatie met een persoonlijkheid die hoog scoort op openheid hoge ambidexteriteit vertonen, wat gelijkligt aan een sterke innovatiecultuur.
Merging minds is een project van LUCA School of Arts dat ontstond uit de noodzaak om creatieve groepen een kader te bieden voor het beter samenwerken. Het vormen van multidisciplinaire teams wordt steeds belangrijker om complexe maatschappelijke uitdagingen aan te pakken en op te lossen. Een team dat sterk samenwerkt, goed communiceert, en vernieuwende ideeën genereert is hierin cruciaal.
LUCA werkte hiervoor samen met The Forge en Matthijs De Block van Kunigi. The Forge is een spin-off van de Universiteit Gent die wetenschappelijke kennis rond ondernemen en innovatie vertaalt naar de praktijk toe. Geert De Wael en Michaël Van Damme richtten deze spin-off op in 2015. Michaël deed in het kader van zijn doctoraat verschillende jaren onderzoek aan de UGent rond innovatie. Tegelijkertijd werkte Michaël verschillende jaren voor een organisatie die creatieve processen faciliteert in bedrijven. Die combinatie zorgde ervoor dat The Forge niet alleen een goed zicht heeft op wat er reilt en zeilt rond innovatie en creativiteit in de praktijk, maar ook in welke mate dat dit overeenkomt of juist verschilt met wetenschappelijk onderzoek. Kunigi is een innovatiebedrijf dat helpt met het vertalen van innovatieve ideeën naar toegankelijke producten en services, en veel ervaring heeft met het opzetten en begeleiden van multidisciplinaire workshops.
Reeds decennia lang is er wetenschappelijk onderzoek rond thema’s als ondernemerschap, innovatie en creativiteit. Dit wetenschappelijk onderzoek is waardevol, omdat wetenschap niet enkel kijkt naar bijvoorbeeld succesverhalen, nee, wetenschap onderzoekt wat nu eigenlijk werkt en wat niet. Het is de meest kwalitatieve kennis die we hebben, vergaard met de beste methode die we hebben om kennis te vergaren: de wetenschappelijke methode. Alleen blijft deze kennis nogal hangen in de kelders van onze universiteiten. Ze zit versleuteld achter moeilijk toegankelijk wetenschappelijke artikels. Dat terwijl die kennis juist een waardevolle aanvulling op de ervaringsexpertise kan betekenen. Wetenschap kan inzicht meebrengen in de onderliggende mechanismen van succesvol ondernemen, innoveren en creëren. En het is cruciaal om die onderliggende mechanismen al meteen mee te kunnen geven.
Op die manier leer je niet alleen praktische technieken op basis van ervaring, maar leer je een manier van denken aan die onderbouwd is en de kans op succesvolle samenwerking in de toekomst verhoogt. Binnen het onderzoek hebben we zelf metingen uitgevoerd om te kijken of onze toolsets effectief impact hebben op de prestatie van een groep. Dit was het geval. De informatie over de metingen kan je hier terugvinden.